Zamanaşımı Nedir?
Genel olarak zamanaşımı, kanun tarafından tayin edilen sürelerin geçmesi ve şartların gerçekleşmesi ile fiili bir durumun kanuni duruma çevrilerek devlet tarafından korunmasıdır.
Kanunda yazılı sürelerin geçmesi ve şartların gerçekleşmesi neticesinde bir hak kazanma haline kazandırıcı zamanaşımı, bir külfetten kurtulma haline ise kaybettirici veya düşürücü zamanaşımı söz konusu olmaktadır.
Vergi Hukukunda Zamanaşımı
Vergi hukukunda zamanaşımı, vergi idaresinin vergi alacağını tahakkuk ettirme ve tahsil edebilme yetkisini kaldıran bir nedendir. Vergi hukukundaki zamanaşımı süreleri etkileri yönünden hak düşürücü sürelere çok yakındır. Bunun nedeni, vergi hukukunun bir kamu hukuku kolu oluşudur.
Vergi hukukunda tarh, tahsil ve düzeltme zamanaşımı olmak üzere üç tür zamanaşımı söz konusudur. Tarh ve düzeltme zamanaşımı ile ilgili hükümler 213 sayılı Vergi Usul Kanununda, Tahsil zamanaşımı ile ilgili hükümler ise 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunda düzenlenmiştir.
Vergi Usul Kanununun 113 üncü maddesi uyarınca tarh zamanaşımı, süre geçmesi suretiyle vergi alacağının kalkmasıdır. Zamanaşımı kamu düzeni ile ilişkili bir müessese olduğu için, mükellefin bu hususta bir müracaatı olup olmadığına bakılmaksızın hüküm ifade etmektedir.
Vergi Usul Kanununun 114 üncü maddesine göre, vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlayarak beş yıl içinde tarh ve mükellefe tebliğ edilmeyen vergiler zamanaşımına uğramaktadır. Ancak, vergi dairesince matrah takdiri için takdir komisyonuna başvurulması zamanaşımını durdurmaktadır. Duran zamanaşımı mezkûr komisyon kararının vergi dairesine tevdiini takip eden günden itibaren kaldığı yerden işlemeye devam etmektedir. Ancak işlemeyen süre her hâl ve takdirde bir yıldan fazla olamamaktadır.
Tarh zamanaşımının dolmasıyla vergi dairesinin vergiyi tarh ve tebliğ etme yetkisi ortadan kalkmaktadır. Tarh zamanaşımı süresi dolduktan sonra ikmalen ve re’sen vergi tarhiyatı yapılamamakta; tarh zamanaşımı içerisinde ikmalen ya da re’sen tarh edilip ilgiliye tebliğ olunmayan vergi alacağı kendiliğinden ortadan kalkmaktadır. Bu nedenle, tarh zamanaşımı süresi geçtikten sonra yapılan tarhiyatın hiçbir hukuki geçerliliği bulunmamaktadır
Kategoriler:VERGİ TERİMLERİ
Vergi Danışmanlık 