Hukuki anlamda kıyas, bir olay hakkında yasada yer alan kuralın, nitelikleri ve şartları ona benzeyen ancak kanunda düzenlenmemiş diğer bir olaya uygulanmasıdır.

Anayasa’nın “Vergi Ödevi” başlıklı 73 üncü maddesi uyarınca vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülükler kanunla konulur, değiştirilir veya kaldırılır. Vergi hukukunda kıyasa başvurulması, hukuk devletinin hukuki güvenlik ilkesine ve vergilerin yasallığı (kanuniliği) ilkesine ters düşer.

Vergilemede kıyas yoluna başvurulması, keyfi uygulamalara kapı aralaması nedeniyle, kişilerin hukuka olan güvenlerini kaybetmelerine neden olur.

Kıyasın vergi hukukunda kullanılması ile birlikte, vergi koyma yetkisi bulunmayan idare ve yargı organları tarafından vergi doğurucu olaylar yaratılabilir veya mevcut vergi yükleri değiştirilebilir. Bu ise kamu hukukunda işlev gaspı anlamına gelir. Bu nedenle vergi hukukunda, özel hukuktakinin tersine yargıcın hukuk yaratma yetkisi yoktur. Hakim, vergi yasalarını yorumlarken yeni vergi doğurucu durumlar yada yeni vergi muaflık ve istisnaları yaratamaz. Dolayısıyla, kıyasın Hazine veya yükümlü lehine sonuç doğuruyor olmasının önemi yoktur, her durumda yasaktır.

12.09.2017

vergidanismanlik.net