Kategori: VERGİ İNCELEMESİ

Mükellefin Vergi İncelemesine Alınma Gerekçesini Öğrenme Hakkı

Mükellefin hangi nedenle incelemeye alındığını bilmek en doğal hakkıdır. Son yıllarda vergileme alanında mükellef haklarını esas alan yaklaşımla yapılan mevzuat düzenlemeleri çerçevesinde mükelleflerin incelemenin gerekçesini öğrenme hakkı bulunmaktadır.

İncelemenin gerekçesini öğrenme hakkı, incelemeye alınmanın objektif kriterlere göre mi yapıldığını sorgulama, asılsız ihbarlar nedeniyle incelemeye alınma durumunda muhbire ilişkin yasal süreci başlatma imkânı, başka bir deyişle muhbirini öğrenme hakkını vermesi gibi bir dizi hakkı da beraberinde getirmektedir.

Vergi İncelemesinde Defter ve Belgeler Nasıl Teslim Edilmeli?

Esas olan inceleme elemanının mükelleflerin defter ve belgelerinin yazılı olarak istenmesidir. Yazıda, ibraz edilecek defter ve belgeler ile ibraz süresi ve yeri, ibraz edilmemesi halinde uygulanacak müeyyidelere yer verilmesi icap eder. Vergi Usul Kanununu uyarınca, bu tür talep yazılarında mükellefe 15 günden az olmamak üzere mühlet verilmesi usul şartıdır. 

Defter ve belge ibraz yazısını alan mükellefin, talep edilen defter ve belgeleri vergi inceleme elemanına “Defter ve Belge Teslim Alma” tutanağı ismini verebileceğimiz bir tutanakla teslim etmesi, inceleme elemanın da muhakkak tutanak karşılığı teslim alması gerekir. (Vergi İncelemelerinde Uyulması Gerekli Usul ve Esaslar Hk. Yönetmelik md. 12). İnceleme elemanının sözlü talebi üzerine karşılanan defter ve belge ibrazında da aynı usule riayet edilir. 

Karşıt İnceleme Nedir? Vergi İncelemesi midir?

Mevcut bir vergi incelemesine veri toplamak üzere, incelenen mükellef ile ilişkisi nedeniyle başka bir mükellef nezdinde başlatılan incelemelerdir.[

Uygulamada karşıt inceleme olarak tanımlanan bu durum esas itibariyle bir vergi incelemesi olmayıp, sadece vergi incelemesi yapılan mükellefin kayıtlarının doğruluğunun teyiti için yapılan bir tür araştırma mahiyetindedir. Ancak karşıt inceleme sırasında hesap, defter ve belgelerde mevzuata aykırılık tespit edilmesi durumunda, karşıt inceleme yapılan mükellef nezdinde de vergi incelemesine başlanması söz konusu olabilir.

Vergi İncelemeleri Sırasında Vergi Müfettişlerinin Uyacağı Temel İlkeler

Vergi denetimi ve bu kapsamda vergi incelemelerinin temel aktörü Vergi Müfettişleridir. İnceleme sırasında mükellefin yerine getirmesi gerekli pek çok ödev vardır. Mükellefin ödevlerinin yanında, vergi incelemesini yürüten Vergi Müfettişlerinin de uyması gereken kurallar bulunkatadır. 

Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 5. Maddesinde vergi incelemesi yapmaya yetkili olanların vergi incelemelerinde uyacakları temel ilkeler aşağıdaki şekilde sıralanmıştır: